Planujesz wdrożyć RFID w swojej firmie? Skorzystaj z Bonu na cyfryzację. Złóż wniosek do 20 października 2021. Sprawdź szczegóły dofinansowania »

System GS1 – kody kreskowe, RFID, standardy kodowania informacji

standardy gs1 i system kodowania

GS1 to międzynarodowa organizacja zarządzająca opracowanym przez jej członków systemem GS1, czyli zestawem standardów stosowanym w celu optymalizacji i doskonalenia łańcucha dostaw oraz zarządzania popytem. GS1 jest znane przede wszystkim z wprowadzenia jednolitego systemu identyfikacji towarów, usług i podmiotów, bazującego na kodach kreskowych i RFID.

Do czego służą standardy GS1?

Wykorzystanie opracowanych standardów GS1 ma na celu przede wszystkim usprawnienie różnych operacji w łańcuchu dostaw poprzez stosowanie jednolitego zapisu danych przez wszystkich uczestników systemu GS1.

W praktyce standardy te pomagają rozwijać działalność międzynarodową, ale i międzybranżową. Stosowanie standardów GS1 w kodach kreskowych i elektronicznej informacji produktowej (EPC na przykład w tagach RFID) umożliwia jednoznaczną identyfikację danych przez różnych uczestników łańcucha dostaw na jego dowolnym etapie.

Standardy GS1 pomagają efektywnie zarządzać procesami i wymianą informacji (w tym elektronicznej) poprzez stosowanie unikalnej identyfikacji.

standardy GS1 - niektóre rozwiązania
Wybrane standardy GS1. Źródło ilustracji: GS1 Organization

Gdzie wykorzystuje się standardy GS1?

Standardy GS1 usprawniają komunikację między różnymi podmiotami rynku: producentami, dystrybutorami, hurtownikami, detalistami oraz odbiorcami końcowymi, do których zalicza się klientów i konsumentów. Nośnikiem ustandaryzowanych informacji są kody kreskowe oraz pamięć w tagach RFID.

System GS1 powstał w branży FMCG, ale dzisiaj jest powszechnie wykorzystywany w różnych gałęziach gospodarki. Coraz częściej wdraża się go również w szpitalach oraz sektorach usługowych.

System GS1 - standardy i rozwiązania

System GS1 to zbiór wszystkich opracowanych i rozwijanych przez organizację GS1 standardów, praktyk i rozwiązań biznesowych. Jego fundament stanowią wspólnie opracowane i przyjęte zasady identyfikacji. Na ich bazie powstały tak zwane globalne identyfikatory GS1, których jest 11, oraz standaryzacja kodów kreskowych.

Globalne identyfikatory GS1

W ramach GS1 opracowano 11 globalnych identyfikatorów, które są stosowane przez wszystkich użytkowników tego rozwiązania:

GLN – Globalny Numer Lokalizacyjny – służy do identyfikacji lokalizacji. Za jego pomocą oznacza się całe firmy lub ich wydzielone oddziały, na przykład magazyny, centra dystrybucyjne, fabryki czy sklepy.
GTIN – Globalny Numer Jednostki Handlowej – GTIN stosuje się do identyfikacji produktów i usług. Mamy z nimi do czynienia na co dzień spotykając go na przykład na artykułach spożywczych.
SSCC – Seryjny Numer Jednostki Logistycznej – identyfikator SSCC stosuje się do oznaczania pojemników logistycznych, paczek, skrzyń lub palet z zawartością. SSCC umożliwia identyfikację wszystkich jednostek przepływających przez łańcuch logistyczny.
GSRN – Globalny Numer Relacji Usługowej – identyfikator, którym oznaczane są usługi, na przykład uczestnictwo w programie lojalnościowym, wizyta w punkcie usługowym, czy również pobyt pacjenta w placówce szpitalnej.
GRAI – Globalny Identyfikator Zasobów Zwrotnych – GRAI usprawnia zarządzanie opakowaniami zwrotnymi i wszelkimi zasobami, które podlegają zwrotowi. Służy do znakowania między innymi palet, pojemników zwrotnych, kegów, beczek, skrzyń i innych zasobów.
GIAI – Globalny Identyfikator Zasobów Indywidualnych – GIAI to standard do znakowania środków trwałych przedsiębiorstwa, na przykład wyposażenia biurowego, krzeseł, komputerów, sprzętu IT, maszyn i urządzeń oraz innych zasobów trwałych.
GDTI – Globalny Identyfikator Typu Dokumentu – służy do znakowania dokumentów, na przykład faktur, paszportów, czy wezwań do zapłaty.
GSIN – Globalny Numer Identyfikacji Wysyłki – zgodnie z zasadami systemu GS1 identyfikator ten służy do znakowania wysyłek, na przykład nadając im numer referencyjny przy zgłoszeniu celnym.
GINC – Globalny Identyfikator Przesyłek – GINC stosuje się do identyfikacji przesyłek jednostek logistycznych zgrupowanych w kontenerze.
GCN – Globalny Numer Kuponu – identyfikator służący do oznaczania kuponów cyfrowych, biletów elektronicznych, itp.
CPID – Identyfikator Komponentu/Części – standaryzuje identyfikację podzespołów, komponentów i części składających się na cały produkt. Jest szeroko stosowany w motoryzacji oraz innych branżach wytwarzających bardziej złożone produkty, w których znaczenie ma identyfikacja poszczególnych komponentów.
Standaryzacja informacji GS1 na przykładzie identyfikatora GIAI

Oprócz globalnych identyfikatorów GS1 stosowane są również Identyfikatory Zastosowań IZ, które umożliwiają łączenie powyższych informacji, a także dodawanie zupełnie innych, na przykład informacji o towarze, obiekcie, itp. do kodu kreskowego.

Stosując Identyfikatory Zastosowań GS1 można przykładowo połączyć Globalny Numer Jednostki Handlowej GTIN z dodatkową informacją o cechach tego towaru.

Standard EPC i EPC GEN 2

EPC znane jest jako elektroniczny kod produktu. Należy on, podobnie jak technologia radio identyfikacji (RFID) do obszaru standardów GS1. Oznakowanie produktu kodem EPC pozwala zidentyfikować położenie wybranego produktu w łańcuchu dostaw. Najbardziej popularnym rodzajem kodu jest 96-bit EPC.

EPC GEN 2 jest globalnym protokołem, który został opracowany by optymalizować działania w różnych środowiskach. EPC GEN 2 reguluje tryb pracy czytników zwłaszcza, gdy w budynku jest wiele czytników oraz tam, gdzie dla systemów RFID zostało przyznane tylko wąskie pasmo UHF. EPC GEN 2 sprawdza się zatem w centrum dystrybucyjnym czy logistycznym.

Symbolika kodów kreskowych

System GS1 definiuje również unikalne i spójne zasady generowania i wykorzystywania kodów kreskowych. Wyróżnia się 5 ich rodzajów.
Symbolika EAN i UPC – kody te są stosowane na wszystkich towarach skanowanych w punktach sprzedaży detalicznej. To właśnie ten zapis kodu kreskowego spotykamy na artykułach spożywczych i innych towarach, które kupujemy w sklepach. Standard EAN i UPC wyróżnia kilka różnych odmian kodów, np. EAN-8, EAN-13, UPC-A, itd.
kod kreskowy ean-13
Przykładowy kod kreskowy typu EAN-13
Symbolika ITF-14 – to kody kreskowe stosowane tylko do znakowania jednostek nieprzechodzących przez detaliczne punkty sprzedaży. Format kodu jest dostosowany do druku na tekturze.
Przykładowy kod kreskowy ITF-14
Przykładowa symbolika - kod kreskowy ITF-14
Symbolika GS1-128 – to oparty na Kodzie 128 patent używany wyłącznie na licencji organizacji GS1. Symbolika GS1 umożliwiająca zakodowanie dodatkowych informacji dołączonych do numeru GTIN. Nie stosuje się jej w punktach sprzedaży detalicznej.
kod kreskowy typu gs1-128
Kod kreskowy typu GS1-128
Symbolika GS1 DataBar – jest to rodzina liniowych symbolik zawierająca trzy typy GS1 DataBar i kilka odmian kodu. Kody te mogą być wykorzystywane jako samodzielne kody kreskowe lub jako część większego symbolu złożonego GS1.
Skrócona wersja kodu GS1 DataBar
Symbolika GS1 DataMatrix – są to dwuwymiarowe kody kreskowe przedstawione w formie macierzy. Mogą przybierać formę kwadratu lub prostokąta, a ich odczyt jest możliwy tylko za pomocą skanerów typu 2D.
Przykładowe kody GS1 DataMatrix - prostokątny i kwadratowy
Symbolika GS1 QR – dwuwymiarowy kod, który w ostatnim czasie stał się niezwykle popularny. Jest używany do przekazywania informacji w graficznej formie, którą można odczytać za pomocą skanerów lub zwykłego smartfona. Powszechnie stosowany w branży IT i do kodowania informacji cyfrowych.
Kod QR używany w standardzie GS1
Kody kreskowe złożone – to ustandaryzowane połączenia kodów kreskowych liniowych oraz dwuwymiarowych. Stosuje się je w celu zwiększenia ilości informacji możliwych do zakodowania w jednym miejscu. Występują różne odmiany tych kodów, które są oparte na trzech typach: A, B i C.
Symbol złożony GS1: DataBar i czterkolumnowy CC-A
symbol GS1-128 złożony
Symbol złożony: GS1-128 oraz CC-C
Symbol złożony: EAN-13 i czterkolumnowy element CC-A
Symbol złożony GS1: DataBar rozszerzony spiętrzony

GS1 EPC Tag Data Standard – TDS – GS1 EPC TDS to standard zapisywania informacji według specyfiki GS1 w pamięci tagów RFID. Określa format danych oraz sposób, w jaki powinien być dokonany zapis w pamięci EPC. W przeciwieństwie do kodów kreskowych jest to cyfrowy, a nie wizualny zapis informacji.

Etykieta RFID SMARTRAC MiniWeb
Przykładowy tag RFID (Smartrac Miniweb), w którym można zapisać dane w standardzie GS1

System GS1 zwiększa efektywność zarządzania przepływem informacji i znacznie ułatwia realizację procesów logistycznych. Standardy GS1 warto jednak stosować również w innych dziedzinach działalności jak na przykład podczas inwentaryzacji, czy zarządzania narzędziami i majątkiem.

Artykuł opracowany na podstawie i z wykorzystaniem informacji o GS1 pochodzących ze stron gs1.org oraz gs1pl.org
Darmowy e-book 8 schematów wdrożeń RFID

Pobierz e-booka

Zanim opuścisz naszą stronę pobierz bezpłatnego e-booka, w którym znajdziesz 8 sprawdzonych schematów wdrożeń systemów RFID.

Wykorzystaj je w swojej firmie!

Zapytaj o produkt

Wyślij pytanie o dostępność, specyfikację techniczną, zastosowanie lub inne aspekty związane z tym produktem.